NEOFOBIA POKARMOWA
Każdy chce, aby ich dzieci rozwijały się zdrowo i wie, że do tego potrzebne są zdrowe, zbilansowane posiłki. Problem pojawia się wtedy, gdy dziecko zaczyna odmawiać spożywania pokarmów lub coraz bardziej ogranicza pulę akceptowanych produktów. Często spędza to sen z powiek rodziców/opiekunów. Szukają rozwiązań, stosują różne techniki, które często jeszcze bardziej zaostrzają problem, wkrada się PRESJA. Wszystko przez to, że ZALEŻY nam na naszych pociechach i chcemy dla nich jak najlepiej.
Neofobia pokarmowa, czym jest?
Jest naturalnym etapem w rozwoju człowieka, który pojawia się zwykle około 2‒3. roku życia, a trwać może nawet do około 5‒6. roku życia.
Neofobia może już pojawiać się w rozwoju dziecka pod koniec jego 1. roku życia. Wtedy to możemy spostrzec już pierwsze tzw. zachowania neofobiczne u dzieci.
Na czym polega?
Polega na lękowej reakcji dziecka przed nowym i nieznanym jedzeniem. Dziecko z neofobią może też odrzucić pokarmy dobrze znane, ale podane inaczej niż zwykle. Zazwyczaj na tym etapie dzieci stosują tzw. „beżową dietę” (dietę wysokowęglowodanową, ubogą w wartości odżywcze), a wykluczają ze swojego menu głównie produkty w kolorach czerwonym i zielonym, ale też gorzkie i obślizgłe – szybko więc wykluczają i odmawiają spożywania mięsa, ryb, warzyw i owoców.
Odpowiedź neofobiczna może u niektórych osób być obecna do późnego dzieciństwa, a nawet w dorosłości może przeistoczyć się w unikanie i ograniczanie przyjmowania jedzenia (zespół ARFID). Dlatego nie należy jej lekceważyć.
Uwarunkowania neofobii pokarmowej
- Czynniki biologiczne
Neofobia pokarmowa jest ściśle związana z taką cechą jak lęk, który może mieć podłoże genetyczne. Zaczęto przypuszczać, że neofobia może być również dziedziczona (!).
- Czynniki środowiskowe
Zaliczyć do nich możemy np. nawyki żywieniowe rodziców, które będą mieć wpływ na nawyki żywieniowe ich dzieci.
Temperament i osobowość również mają wpływ na postawę wobec jedzenia, w tym wpływ na nasilenie postawy neofobicznej.
- Czynniki sensoryczne
Nadwrażliwość sensoryczna to kluczowa kwestia w procesie akceptacji czy odmowy jedzenia.
Wszelkie próby zmuszenia dzieci do spożywania jedzenia, które uważają za „niebezpieczne”, będzie miało niepożądane skutki:
- zwiększy ich poziom niepokoju,
- sprawi, że będą nadmiernie czujne,
- zmniejszy ich apetyt.
Jak radzić sobie z neofobią pokarmową dziecka?
-Edukacja sensoryczna
-Naśladowanie
*Mechanizm uczenia się poprzez naśladownictwo nie działa u dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD)
-Oswajanie polegające na zabawie sensorycznej.
CO NIE DZIAŁA:
-PRESJA pod każdą postacią (nagradzania, wmuszanie, przekupstwo, porównywanie do innych)
-przemycanie jedzenia
-zakładanie z góry, że nie lubi
-tracenie cierpliwości i równowagi
-nieregularne pory posiłków.
Neofobia mija wraz z wiekiem, ale to nie do końca tak, że dziecko samoistnie z tego wyrasta. Zmniejszenie neofobii następuje poprzez uczenie się. Częsty kontakt, ekspozycja będą prowadzić do akceptacji, upodobania smakowego i „polepszenia” odbieranego smaku jedzenia.
Zresetujmy umysł i nastawienie. Odpuśćmy, zacznijmy bawić się jedzeniem, jedzmy wspólne posiłki. Zostawmy gdzieś daleko, to co nie działa, czyli PRESJĘ. Nie ważne, że dziecko nie zje, istotna jest sama ekspozycja. A nuż może dziecko pobawi się danym produktem, to już będzie niebagatelne osiągnięcie. Pamiętajcie o tym, to nie wyścigi, czas tu nie gra roli. Czasami postępy zaczniecie zauważać już po kilku tygodniach, a czasami będzie potrzebne znacznie więcej czasu. Nie rezygnujcie, wytrwałość owocuje.
Jeśli masz wątpliwości, skontaktuj się ze mną, chętnie pomogę rozwiać wszelkie wątpliwości i pomogę przejść ten trudny okres.